De boodschap opnieuw creëren in de doeltaal
Transcreatie: vertalen wat tussen de lijnen staat
Woordspelingen, humor, gezegden, sfeer, emoties, … het zijn allemaal elementen die een tekst verrijken en aantrekkelijk maken. Wil je die elementen ook meenemen in een vertaling, dan kies je voor transcreatie. De vertaler zal dan niet letterlijk vertalen, maar gaat de boodschap opnieuw creëren of ‘hertalen’ in de doeltaal.
In feite is een vertaling bij Blue Lines altijd een transcreatie of hertaling. Marketingteksten kunnen nu eenmaal niet letterlijk vertaald worden. Ook wat tussen de lijnen staat, moet worden vertaald. In die context spreken we ook wel eens van een ‘vrije’ vertaling. De vertaler is natuurlijk niet vrij om de boodschap te veranderen, maar hij moet wel van de woorden in de brontekst loskomen, zodat je als lezer niet voelt dat je een vertaling leest. Als een vertaler zijn werk goed gedaan heeft, dan roept de vertaling dezelfde emoties en sfeer op als de brontekst. Dat is de reden waarom al onze vertalers geselecteerd worden op een vlotte stijl. Je moet best creatief zijn om een commerciële tekst te vertalen.
Lokalisatie: het geheime recept - de ziel van de taal - toevoegen
Lokalisatie en transcreatie zijn twee bondgenoten die hetzelfde doel dienen: een vertaling neerzetten die je niet als een vertaling ervaart, maar als een vlotte, natuurlijk aanvoelende tekst. In het werkwoord lokaliseren hoor je ‘lokaal’: de vertaler moet zorgen dat de tekst een lokale indruk nalaat. Culturele adaptatie is dan ook een belangrijk onderdeel van lokalisatie. De vertaling moet aangepast zijn aan de plaatselijke cultuur en spellingvoorkeuren. Als je in een Nederlandstalige campagne een fictief personage gebruikt dat Jan heet, dan kan je dat personage in de Franse vertaling beter Jean noemen en in de Engelse vertaling John.
Je veux de l’amour
Raymond van het Groenewoud had de kunst van lokalisatie goed begrepen toen hij het nummer Je veux de l’amour van de Canadese zanger Robert Charlebois hertaalde naar het ‘Vlaams’. Enkele voorbeeldjes:- Charlebois: J'ai chanté à Longueuil, à Vaudreuil, Repentigny, Lavaltrie.
> Van het Groenewoud: ‘k Heb gezongen in Aalst, Peutie, Zwevezele en Genoelselderen. - Charlebois: J'ai eu des bravos, des choux. J'ai eu des demandes spéciales "Strangers in the night", "Feelings", "Mexico".
> Van het Groenewoud: ‘k Heb toejuichingen gehad, bloemekes, verzoeknummers AC/DC, Cherie, Een bakske vol met stro.
Uit de school of uit de biecht klappen
Je begrijpt dat je als klant het best meegeeft in welke regio’s je een vertaling wilt gebruiken. In Nederland gebruiken ze nu eenmaal andere uitdrukkingen dan in Vlaanderen. Aandachtspunten zijn:- de notatie van een getal, datum, telefoonnummer: het gebruik van punten, spaties en komma’s,
- gezegden: in Nederland klapt men uit de school, in Vlaanderen klapt men uit de biecht,
- culturele gevoeligheden: wat in de ene cultuur grappig is, kan in de andere cultuur ronduit grof of beledigend zijn,
- munteenheid: een Brit ziet een bedrag liever in pond dan in euro uitgedrukt,
- maateenheden en tijdzones,
- …
Klaar om goed voorbereid de wereld te veroveren met content die hout snijdt in de doeltalen van je afzetmarkt?